Loes - Samengesteld gezin: moeilijk of anders?
1 november 2005
“Het overkomt steeds meer Nederlanders: verliefd worden op iemand die al kinderen heeft. Dat is niet makkelijk: het duurt vier tot zeven jaar tot een stiefgezin is gevormd en dan gaat het nog lang niet altijd goed.“
Een nogal demotiverend begin van een artikel in de krant over samengestelde gezinnen. In het kort samengevat vertelt het artikel dat de meeste problemen ontstaan door ergernissen om de kinderen van de ander, de invloed van exen, en het feit dat biologische ouders slecht om kunnen gaan met kritiek van de niet biologische ouder op de kinderen. Verder doorloopt een samengesteld gezin vier fases volgens het artikel. Via de verliefdheidsfase, waarin alles geweldig is, rolt het gezin in de ergernisfase. Ergernissen die tot grote frustraties kunnen leiden en het gezin in fase drie brengen. Pas na het doorstaan van deze crisis komt het gezin in fase vier, die van harmonie. Al met al zou dit dus vier tot zeven jaar duren.
Ik vind het nogal wat. Vier tot zeven jaar voor je met je nieuwe gezin in een wat rustiger vaarwater komt! Het verbaast me ook. Op zichzelf zijn de genoemde fases niet echt vreemd lijkt me. Ook bij een ‘gewoon gezin’ (ik ga dan even uit van verliefd – trouwen – kinderen – bij elkaar blijven) komt na de periode verliefdheid, roze wolken en rozengeur en maneschijn de periode van irritaties, ergeren aan elkaars eigenschappen en zoeken na een prettige manier om samen te leven. En moeten partners zo nu en dan eens om te tafel om het een en ander te bespreken en naar oplossingen zoeken. Natuurlijk is het behoorlijk anders om twee bestaande ‘halve’ gezinnen samen te voegen tot één. Er wordt veel inzet gevraagd van zowel de partners als de kinderen. Beiden hebben zo hun eigen gewoontes en manier van doen. De één is gewend geraakt elke avond soaps te kijken met het bord op schoot terwijl de ander graag uitgebreid tafel dekt en gezellig met het hele gezin de dag doorpraat. En wie maar graag de bril én deksel van het toilet omlaag ziet, kan zich elke keer bij het toilet bezoek mateloos ergeren aan het gapend gat waarin je staart, omdat het andere gezin dat nu eenmaal niet gewend is dat af te sluiten. Voorbeelden die eigenlijk nergens over gaan. Een beetje aanpassen aan en rekening houden met elkaar en dergelijke kleinigheden lossen zichzelf wel op. Kleinigheden die in elk gezin voorkomen en dus op zich niets te maken hebben met het samengestelde gezin op zich.
Wat een samengesteld gezin duidelijk anders maakt ten opzichte van het gewone gezin, zijn natuurlijk de ‘rugzakjes’ die alle betrokkenen mee dragen en de geschiedenis die elk half gezin met elkaar heeft. Met vaak wat kwetsbare plekjes die door eerdere ervaringen ontstaan zijn. Daar moet je als nieuwe partner en stiefouder wel mee om kunnen én vooral willen gaan, wil het samengestelde gezin kans van slagen hebben.
In het krantenartikel, wordt verteld van een samengesteld gezin waar de moeder moppert op haar kinderen, maar die het niet kan hebben dat haar nieuwe partner commentaar heeft. Kennelijk omdat het háár kinderen zijn, die zij heeft opgevoed. En dus voelt zij zich direct aangevallen door de ander. En wordt het commentaar op haar kinderen gezien als kritiek op haar, en haar manier van opvoeden. In eerste instantie zou je kunnen zeggen dat dit een begrijpelijke reactie is, maar uiteindelijk is het niet terecht. Het gaat er toch niet om dat de moeder het niet goed gedaan zou hebben, of dat het kind per definitie niets goed doet, maar dat de partner iets niet prettig vindt en dat graag anders zou zien. Bovendien kan het ook nog wel eens zo zijn dat de anders iets constateert wat je zelf over het hoofd hebt gezien, terwijl het wel aandacht nodig heeft. Belangrijk genoeg om over te praten en tot een gulden middenweg te komen toch? Een andere moeder zegt in het artikel, met de titel ‘Nooit eigen’, dat zij de kinderen van haar partner niet ziet als haar eigen kinderen – het blijven stiefkinderen. De liefde voor eigen kinderen zit veel dieper. Nooit eigen dus. Nou en? Moet dat dan? Wordt dat van de stiefouder verwacht? En kan het überhaupt wel. Ik denk van niet. Je eigen kind ken je van geboorte af aan. Je hebt het zien opgroeien, weet hoe het in elkaar zit. Er is een natuurlijke, biologische band die een stiefouder nooit in kan halen. En die dat ook niet moet proberen. Je ‘krijgt’ het kind, in de meeste gevallen, op een leeftijd dat het min of meer ‘af’ is. In elk geval is de basis gelegd. Van daar af moet je daar dus iets mee. Je moet het kind leren kennen en er aan wennen. En een plaatsje geven in je bestaan. Dan zijn er natuurlijk ook nog de invloeden van de andere ouder - de ex van de nieuwe partner. Een kind in een samengesteld gezin heeft tenslotte (meestal) te maken met het nieuwe gezin, én de andere ouder. Waar misschien weer andere regels gelden, een andere sfeer heerst en misschien nóg een stiefouder een rol speelt. Het kan haast niet anders of het heeft invloed op kinderen en dus ook op het nieuwe gezin. Zoals ook de ex-schoonfamilie en de voorheen gezamenlijke vrienden dat hebben. Omdat er nog contact is voor de kinderen. Het kind van die ander wordt dus nooit je eigen kind. Je kan er een band mee opbouwen, afhankelijk van de omstandigheden van goed tot boven verwachting, maar het blijft het kind van de ander, én zijn of haar ex. Je zult de opgebouwde band telkens weer een beetje moeten laten vieren, omdat het kind niet helemaal van jou is. Hetzelfde geldt voor je eigen kind. Als je daar een aantal jaren (geheel of gedeeltelijk) alleen voor hebt gezorgd, zul je er nu weer aan moeten wennen het kind ‘te delen’ met je nieuwe partner en eventuele kinderen. Daarnaast zal je kind waarschijnlijk iets te maken krijgen met de geschiedenis van de kinderen van je partner. Mensen die je normaal gesproken niet als vrienden zou willen kunnen nu ineens ongevraagd deel uit gaan maken van je leven. Je hoeft er niet direct zelf iets mee, maar je hebt er zijdelings toch mee te maken. Kies je voor een nieuwe partner, dan kies je dus voor de hele ‘kavel’.
En dat weet je als je er aan begint….
Dat klinkt een beetje simpel: “Je wist toch waar je aan begon?” Maar het is wel zo. Het scheelt de helft als je je realiseert dat je begint met een geschiedenis die niet de jouwe is, maar waar wel ruimte voor moet zijn, voor je het avontuur aan gaat. Het zijn niet jouw kinderen, geheel of gedeeltelijk al gevormd tot ‘eigen ik-jes’ Er is nog een moeder/vader of overigen. Die geschiedenis en die invloeden van buitenaf zijn er nu eenmaal en je kan niet doen alsof ze niet bestaan, of hopen dat je er niet te veel van zult merken. Of er van uit gaan dat je wel het een en ander kunt veranderen. Om al die vaststaande gegevens heen moet het nieuwe gezin zijn weg zien te vinden. En dat hoeft helemaal niet zo moeilijk te zijn. Je moet het willen, en er voor open staan, en bepaalde zaken accepteren als een voldongen feit. Ook als het soms eens niet leuk is of als het gaat om problemen die je niet zou hebben als je niet met die man of vrouw was gaan samenwonen. Daarbij is het natuurlijk wel verschrikkelijk belangrijk om als partners één front te vormen en dat zij het met elkaar eens zijn over de manier waarop het nieuwe gezin bestiert moet worden. Welk stukje geschiedenis wél een rol mag spelen in de nieuwe situatie en welk stukje maar een beetje op de achtergrond mee mag doen. Het is dan ook heel belangrijk om dingen te benoemen naar elkaar en open te staan voor het gevoel de mening van de ander. Zonder je aangevallen te voelen of de op en aanmerkingen van je partner als bedreigend te ervaren. Zoeken naar een voor beiden partijen bevredigende oplossing. Wat dat betreft is er natuurlijk ook geen verschil tussen een samengesteld gezin en een gewoon gezin.
Als beide partners een eenheid kunnen vormen is het ook duidelijk richting kinderen wat ze kunnen verwachten. Want behalve van de (stief) ouder wordt er ook, of misschien wel vooral, van de (stief) kinderen een enorme inzet en aanpassingen verwacht. Dat papa of mama een nieuwe partner hebben is natuurlijk hartstikke leuk voor hen. Punt. En geef ze eens ongelijk. Na de verwerking van een scheiding of het overlijden van een ouder, het wennen aan het leven met één ouder of met twee huizen, is het samenwonen met die vreemden alwéér een verandering waar ze niet om hebben gevraagd. Het is dan ook niet verstandig om als stiefouder meteen van het begin af aan en stempel te willen drukken op het gezin of om je eigen regels en gebruiken als de enige juiste te zien. Iedereen moet de gelegenheid hebben om de kat uit boom te kunnen kijken. En dat kost natuurlijk tijd. Maar of dat minimaal vier jaar moet duren…
Dit is natuurlijk vooral mijn mening. Gevormd vanuit een situatie die bijna probleemloos loopt. Het kan natuurlijk zomaar zijn dat je toch met een partner te maken hebt die geen duimbreed toe wil geven en ten allen tijden meer kan hebben van zijn of haar kinderen. Of die net even te veel contact houd met de ex. Of dat een stief ouder die zelf geen kinderen heeft, vastomlijnde ideeën heeft over hoe kinderen opgevoed moeten worden. Misschien is er een kind dat speciale zorg nodig heeft. Iets wat voor jou als stiefouder zwaarder is dan je dacht. Het kan ook zijn dat kinderen niet kunnen aarden in de nieuwe situatie of de stiefouder écht niet aardig vinden en daardoor regelmatig voor conflicten zorgen. Zulke situaties staan een harmonieus samengesteld gezin in de weg.
Geen enkel gezin is hetzelfde. Of het nu gaat om een ‘gewoon’ gezin of een samengesteld gezin. Bij een samengesteld gezin spelen wat extra factoren een rol die voor problemen kunnen zorgen. Soms kan het zijn dat je er samen niet meer uit komt en door de bomen het bos niet meer ziet. Dan kan het prettig zijn om terug te vallen op professionele hulp om tot een oplossing te komen.
Gelukkig is op internet diverse informatie te vinden. Herkenbare verhalen, maar ook hulp als het even niet lukt.
Groeten,
Loes
Herkenbare verhalen over stiefgezinnen:
www.1ouder.nl/artikel.php?id=4
www.stief.nl/verhalen.htm
1ouder forum waar contact gelegd kan worden met andere samengestelde gezinnen:
http://www.1ouder.nl/forum/frm_tpcs.php?forumid=4&admin=no
Praktijk voor ouder en kind relaties:
www.oudersenkinderen.nl
Voor informatie, begeleiding, advies en steun,
bij de start van het nieuwe gezin, bij vragen en moeilijkheden binnen het gezin en van buitenaf, bij relatie- en opvoedingsvraagstukken rondom (stief)kinderen.
www.overgaauwcounseling.nl
| Reacties |
Schrijf zelf een reactie  |
| 26 augustus 2010 door saloro | beste loes
Wat een herkenbare brief. Ik vind het allemaal wat, zon samengesteld gezin. Sinds een jaar is dat bij mij ook het geval. Mijn vriend heeft twee kids en ik ook. We hebben nooit ruzie maar de laatste tijd wel over de kids en dan met name de mijne.
Ze zijn ouder dan zijn kids en ik heb ze geleerd een eigen mening te hebben. ik heb mijn kids best vrij opgevoed terwijl hij heel streng is in het opvoeden van zijn kids. Hij ondervindt daar ook nu nog geen weerstand want zijn kids zijn pas 4 en 6, de mijne al bijna 8 en 10.
En deze zomer is het echt een paar keer geknald. En begrijp me niet verkeerd hij heeft wel in veel dingen gelijk als hij mijn kids ergens op wijst maar de manier waarop ben ik het absoluut niet mee eens. Ik ga bijvoorbeeld nog wel een gesprek aan met mijn oudste dochter hij heeft zoiets van ik ga niet met een kind van 10 om de tafel. Hij schreeuwt veel en is best groot dus je kunt je voorstellen hoe dat soms op de kids overkomt, we zitten nu echt in een negative spiraal. Wij zijn echt wat opvoeden betreft elkaars tegenpolen.
En dat heeft natuurlijk weer de nodige druk op onze relatie. Dus bij deze heb je nog tips? Want ik heb soms echt zoiets van moet ik hier wel mee doorgaan? Maar als ik het zo lees kan zoeits wel jaren duren.
Ik heb in ieder geval wel weer een positief gevoel uit je brief gehaald. Geeft me weer wat hoop. Want ik vind het echt niet makkelijk.
Groeten S. |
| overige weblog artikelen |
| 9 mei 2012 | Witte chocolademousse |
| 23 april 2012 | Wachten...(Loesis een beetje afgeleid...) |
| 10 maart 2012 | Punt |
| 25 februari 2012 | Egotripper |
| 19 februari 2012 | Wat in mijn kop zit zit niet in mijn kont! |
| 18 februari 2012 | Het mooie seizoen is weer begonnen! |
| 11 februari 2012 | Te weinig tijd, of te veel boekjes? |
| 6 februari 2012 | Ladies and gentleman..... Graag uw aandacht voor.... |
| 5 februari 2012 | Help! Ik ben oud! ;-) |
| 28 januari 2012 | de Boer, Jantje de Boer |
| 1 januari 2012 | Pieker je net, it kom doch oars |
| 22 oktober 2011 | Out Of The Box |
| 9 juli 2011 | Fijne vakantie |
| 30 mei 2011 | Update |
| 20 maart 2011 | Ladies and gentlemen....trrrr....! (Tromgeroffel) |
| 28 februari 2011 | Social media |
| 5 januari 2011 | Go with the flow |
| 24 november 2010 | Erg Kip |
| 16 oktober 2010 | Lastig |
| 12 september 2010 | Ik heb er alle tijd voor |
| 3 september 2010 | Maandag onder het mes! |
| 26 juli 2010 | Koos Werkeloos |
| 15 juni 2010 | Gras |
| 12 mei 2010 | Het ultieme relaxen - sauna |
| 5 februari 2010 | Het zekerst is het onzekere |
| 28 december 2009 | Gewoon doorgaan |
| 20 november 2009 | Iets heel anders... |
| 27 oktober 2009 | Hoe vertel ik het mijn zoon. |
| 17 september 2009 | Moeder ben je voor je hele leven.... |
| 17 augustus 2009 | Niets went zo snel als luxe |
| 17 juli 2009 | Wederopbouw |
| 1 juni 2009 | Even wennen |
| 2 mei 2009 | `Gewoon` puber of opnieuw losgeslagen? |
| 21 april 2009 | Dip |
| 23 maart 2009 | Tijd over, energie voor tien, (te) makkelijk |
| 13 februari 2009 | Medium |
| 18 januari 2009 | Krokussen en narcissen |
| 14 december 2008 | Vier seizoenen |
| 2 december 2008 | Dag lief.... |
| 12 november 2008 | De chemo is niet aangeslagen |
| 22 oktober 2008 | Lichtpuntje |
| 4 oktober 2008 | Gijs is ongeneselijk ziek.... |
| 28 juli 2008 | Weet je wat ik zie als ik gedronken heb? |
| 21 juni 2008 | I proudly present.... |
| 20 mei 2008 | Kinderachtig? |
| 28 april 2008 | Rinus |
| 31 maart 2008 | ...en soms zit het een beetje tegen. |
| 10 maart 2008 | Bladerdeeg plakt het beste aan de kant waar eerst het velletje zat. |
| 10 februari 2008 | ff niks |
| 22 januari 2008 | Kopen hoeft niet. Winkelen is ook leuk. |
| 9 januari 2008 | Recept voor het opvoeden van pubers |
| 31 december 2007 | Op naar 2008! |
| 24 december 2007 | Zinloos geweld - blijf met je tengels van mijn kind af! |
| 26 november 2007 | De cavia is dood |
| 18 november 2007 | Loes - `Niet zeuren, doorzwemmen Jantje!` |
| 4 november 2007 | Loes - Hondenmens |
| 17 oktober 2007 | Loes - Mijmeringen boven de strijkplank |
| 9 september 2007 | Loes - Ontucht |
| 18 augustus 2007 | Loes - Alles weer normaal |
| 21 juli 2007 | Loes - Een échte vakantie! |
| 23 juni 2007 | Scrapkoorts - Gijs |
| 3 juni 2007 | Niks om aan te trekken |
| 24 april 2007 | Loes - Zorgen |
| 13 maart 2007 | Loes - Samengesteld gezin perikelen.....de ex-vrouw |
| 12 februari 2007 | Loes - Aan de korte riem |
| 13 januari 2007 | Loes - Veranderingen |
| 30 december 2006 | husseflus - het was een prachtjaar... |
| 11 december 2006 | Loes: Ouderdomskwaaltjes en jeugdpuistjes |
| 26 november 2006 | husseflus - de smaak van December... |
| 25 oktober 2006 | husseflus - eens maar nooit weer. |
| 18 oktober 2006 | Loes - Dag vriend |
| 26 september 2006 | husseflus - nieuwe tijden |
| 3 september 2006 | Loes - Vakantie |
| 27 augustus 2006 | husseflus - aan de deur wordt niet gekocht! |
| 8 augustus 2006 | Loes - Hij is kapot! #$%grmbl!#$%^!! |
| 24 juli 2006 | husseflus - playbackshow |
| 18 juli 2006 | Loes - Is er leven na de mobiel? |
| 2 juli 2006 | husseflus - vliegen en doorgaan |
| 26 juni 2006 | Loes - Ik ben het zat! |
| 11 juni 2006 | Loes - leuk buurtje |
| 21 mei 2006 | Loes - Dromen..... ;-) |
| 2 april 2006 | Loes - Never a dull moment |
| 2 maart 2006 | Peter - Carnaval |
| 29 januari 2006 | Loes - Huishouden en huisregels |
| 20 januari 2006 | Peter - Alleenstaand vaderschap |
| 15 december 2005 | Loes - Dreumes van éénmetertachtig |
| 3 december 2005 | Peter - Sinterklaasstress |
| 1 november 2005 | Loes - Samengesteld gezin: moeilijk of anders? |
| 3 oktober 2005 | Gijs - `Medewerker Operations Support m/v` |
| 1 september 2005 | Loes - `Hij is er aan toe.` |
| 7 juli 2005 | Gijs - Omdat ik het zeg! |
| 1 februari 2005 | Loes - 3,4,5,6. - Samengesteld in de ruimste zin van het woord |
| 1 september 2004 | Loes - Echte vrienden |
| 1 juli 2004 | Gijs - Armpjes |
| 1 juni 2004 | Loes - Zomervakantie |
| 1 mei 2004 | Loes - En hoe is dat nu voor de kinderen? |
| 1 april 2004 | Loes - Hier had ik wel zonder gekund... |
| 1 maart 2004 | Loes - Kleine jongens worden groot |
| 1 februari 2004 | Gijs - Eén vader, drie dochters. |
| 1 januari 2004 | Loes - Gelukkig nieuwjaar! |